Uwagi do wniosku nr 753/1997 Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy: "Budowa zakładu unieszkodliwiania stałych odpadów komunalnych", zgłoszone przez Pawła Głuszyńskiego na posiedzeniu Rady Nadzorczej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w dn. 30.11.1998.

Wniosek nie spełnia kryteriów formalnych i jest niezgodny z uchwałą Rady Nadzorczej nr 33/97 w sprawie "Zasad udzielania i umarzania pożyczek..." (I. par. 3, pkt 1.).

Środki NFOŚiGW mają być zaangażowane przed uzupełnieniem niezbędnych dokumentów (harmonogram rzeczowo-finansowy) oraz wymaganych ustawą o ochronie i kształtowaniu środowiska urządzeń (oczyszczanie ścieków / kanalizacja, składowanie pozostałości z procesu spalania etc.)

Brak wskazań dla składowania pozostałości z procesu spalania odpadów - rozporządzenie ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa z dnia 24 grudnia 1997 r. (Dz. U. 1997 r. Nr 162 poz. 1135) w sprawie klasyfikacji odpadów definiuje te odpady jako niebezpieczne (grupa 19, poz. 1901), a jako takie muszą być składowane na specjalistycznym składowisku; wiąże się to ze znacznym zwiększeniem kosztów operacyjnych zakładu.

W dokumentacji wniosku nie podano precyzyjnej informacji o możliwość osiągnięcia pożądanego efektu ekologicznego inwestycjami charakteryzującymi się niższą kapitałochłonnością i niższymi kosztami operacyjnymi.

Dotyczy to przede wszystkim programu zwiększenia stopnia recyklizacji surowców wtórnych, przygotowanym przez Zakład Oczyszczania Miasta i przyjętym uchwałą Zarządu Miasta Warszawy w 1997r.

Program ten zakłada:

- ograniczenie liczby odpadów komunalnych do 2000 r. o 42 tys. ton (7,9%), a docelowo w 2010r. o 141 tys. ton (26,6%);

- sukcesywne wprowadzanie trójpojemnikowego modelu pozysku odpadów komunalnych oraz zbiornic odpadów niebezpiecznych we wszystkich dzielnicach Warszawy;

- budowę 4 stacji segregacji odpadów oraz 3 kompostowni odpadów organicznych;

- intensywny program promocji systemu i edukacji mieszkańców.

Koszt realizacji programu do 2000 roku miał wynieść 75,6 mln zł.

Koszt budowy ZUSOK Zabraniecka ma wynieść najmniej 168 mln zł, w tym samej spalarni odpadów pow. 130 mln zł. Zakładana wydajność spalarni ma wynieść 58 tys. ton.

Porównanie nakładów i wydajności systemów i obiektów utylizacji odpadów.

Koszty utylizacji 1 tony odpadów w poszczególnych systemach i obiektach.

Z powyższych danych wynika iż efekt ekologiczny w spalarni odpadów ZUSOK w stosunku do programu selektywnej zbiórki uzyskuje się blisko dwukrotnie większymi nakładami finansowymi (zapewne jeszcze większymi w przypadku precyzyjnego zbilansowania tej części inwestycji).

Projektowane i istniejące zakłady utylizacji odpadów w Warszawie

Zakład Wydajność roczna
Kompostownia Radiowo 135 tys. ton
Projektowany zakład Łubna II (nowoczesne składowisko, sortownia, kompostownia) 340 tys. ton
Planowana kompostownia przy ul. Zabranieckiej 70 tys. ton
Ogólem wydajność zakładów utilizacji bez spalarni 535 tys. ton
Szacowana liczba odpadów ok. 2000 r. 530 tys. ton

Powyższe dane nie uwzględniają masy odzyskanych surowców wtórnych, a więc części odpadów, które nie trafią na składowisko, ani do zakładów kompostowania. Około 35% odpadów wyselekcjonowanych w kompostowniach (tzw. balast) trafi na składowisko.

Dotychczasowa praktyka finansowania inwestycji związanych z zagospodarowaniem odpadów w Warszawie pokazuje, że Zarząd Miasta kieruje większość środków na budowę ZUSOK Zabraniecka i ograniczył do minimum finansowanie selektywnej zbiórki odpadów - mimo bardzo pozytywnych jej rezultatów. Podobna sytuacja wystąpi w najbliższych latach: na rozwój systemu selektywnej zbiórki nie przewidziano odpowiednich funduszy.

Paweł Głuszyński, przedstawiciel Pozarządowych Organizacji Ekologicznych w Radzie Nadzorczej NFOŚiGW

Wniosek został zaakceptowany przez Radę 8 głosami, przy jednym przeciw i jednym wstrzymującym się.